ام‌پی‌تری (MP3)، فرمتی که از دهه 90 میلادی نحوه استفاده ما از موسیقی و گوش دادن به آن را متحول کرد، به‌طور رسمی بازنشسته شد. مؤسسه تحقیقاتی آلمانی که این فرمت را پایه‌ریزی کرد اعلام کرد که صدور مجوز برای پتنت‌های خاص مرتبط با ام‌پی‌تری را لغو کرده است. مؤسسه فرانهافر برای مدارات مجتمع از حالا به بعد از این فرمت پشتیبانی نمی‌کند چون در سال 2017 و با پیشرفت‌هایی که صورت گرفته راه‌های بهتری برای آرشیو موسیقی وجود دارد. پس ام‌پی‌تری آسوده بخواب!
حالا جایگزین این فرمت محبوب چیست؟ مدیر مؤسسه فرانهافر از AAC یا کدینگ پیشرفته صوتی نام می‌برد و آن را استاندارد کنونی برای موسیقی‌های دانلود شده و ویدیوهای روی گوشی‌های هوشمند می‌خواند. قطع به یقین، استاندارد جدید هم کارایی بیشتری دارد و هم این‌که دایره کاربرد آن بسیار وسیع‌تر است. ایستگاه‌های پخش رادیو و تلویزیون می‌توانند با استفاده از این فرمت صداهایی با کیفیت بالاتر و بیت بر ثانیه کمتر منتشر کنند.
در اواخر سال‌های دهه 80 میلادی بود که تحقیقات اولیه در خصوص کدگشایی صوت در دانشگاه فردریخ-الکساندر صورت گرفت. این محققان در کنار متخصصان مؤسسه فرانهافر با یکدیگر شروع به همکاری کردند و نتیجه تلاش آن‌ها ظهور استاندارد جدیدی به‌نام ام‌پی‌تری بود. این فرمت فقط 10 درصد فضایی را که فایل اصلی ذخیره می‌کند اشغال می‌کند و این کار در مدت زمان کمتری انجام می‌شود. در نهایت هم نرم‌افزارهایی عرضه شد تا کاربران و علاقه‌مندان موسیقی آهنگ‌های موردنظرشان را از روی لوح‌های فشرده به ام‌پی‌تری تبدیل و روی کامپیوتر ذخیره کنند. از آن‌جا به بعد بود که این فرمت یکه‌تاز شد.
ولی در اواخر دهه 90 میلادی این فایل‌های کوچک که به‌صورت فایل‌های فشرده شده در اینترنت دست به دست می‌چرخیدند، دردسرساز شدند: بحث جدیدی تحت عنوان سرقت دیجیتالی شکل گرفت. سایت‌هایی مانند نپستر و کازا که سالیان سال با برقراری ارتباط نظیر به نظیر به کاربران اجازه می‌دادند تا با یک کلیک آهنگ دانلود کنند غیرقانونی شناخته شدند و جلوی فعالیت آن‌ها گرفته شد. البته این فرمت موجب توسعه بخش قانونی دانلود هم شد: فروشندگان آنلاین به‌صورت قانونی نیاز مردمی را که تشنه موسیقی دیجیتالی بودند برطرف می‌کردند.
فروشگاه آی‌تونز اپل حکم‌فرمای بی چون‌وچرای این بازار بود و با گسترش آن و استفاده پیوسته علاقه‌مندان، بازار ام‌پی‌تری پلیرها با معرفی پدیده‌ای به‌نام آی‌پاد شکل گرفت. اپل از همان ابتدا به کاربران این امکان را می‌داد تا به دلخواه خود از فرمت AAC استفاده کنند و حالا این فرمت تبدیل به جانشین شایسته ام‌پی‌تری شده است. ولی نباید از خدمتی که ام‌پی‌تری به دنیای اینترنت کرد چشم‌پوشی کنیم. این استاندارد این فرصت را برای کاربران عادی فراهم کرد تا برای اولین بار توانایی فوق‌العاده اینترنت یعنی تبادل اطلاعات را به خوبی تجربه کنند. بدون شک جایگاه ام‌پی‌تری در تاریخ محفوظ است.
